Najważniejsze informacje, m.in. jak załatwić sprawę w NFZ, gdzie się leczyć.
Recepta jest wystawiana w postaci:
Recepta, na której ma zostać przepisany produkt leczniczy o:
- jest wystawiana wyłącznie w postaci elektronicznej.
Receptę w postaci papierowej wystawia się w przypadku:
Podstawa prawna: ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 2301, z późn. zm.) – Art. 95b
Leki refundowane mogą być przepisywane wyłącznie na:
Na jednej recepcie w postaci papierowej przepisuje się do pięciu produktów leczniczych gotowych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, lub wyrobów medycznych albo jeden produkt leczniczy recepturowy, a na recepcie wystawionej w postaci elektronicznej - jeden produkt leczniczy lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, lub wyrób medyczny. W przypadku wystawienia więcej niż jednej recepty w postaci elektronicznej, osoba wystawiająca może, w celu usprawnienia ich realizacji, połączyć te recepty w pakiet.
Podstawa prawna: ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 2301, z późn. zm.) – Art. 96a ust. 9.
Recepty, na których przepisano preparaty zawierające środki odurzające grupy I-N lub substancje psychotropowe grupy II-P, są realizowane nie później niż w ciągu 30 dni od daty ich wystawienia, z wyjątkiem recept na sprowadzenie z zagranicy produktów leczniczych, zawierających w swoim składzie środki odurzające lub substancje psychotropowe, nieposiadających pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, niezbędnych dla ratowania życia lub zdrowia pacjentów, które realizowane są w terminie 120 dni.
Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2006 r. w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (Dz.U. z 2024 r. poz. 373) – § 10
Termin realizacji recepty nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji „od dnia”, a w przypadku recepty w postaci elektronicznej termin ten osoba uprawniona, kierując się aktualną wiedzą medyczną, oznacza na 365 dni. Recepta w postaci elektronicznej, na której nie oznaczono terminu realizacji recepty, nie może być zrealizowana po upływie 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na niej daty realizacji „od dnia”.
Termin realizacji recepty na antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego nie może przekroczyć 7 dni od daty jej wystawienia, albo naniesionej na recepcie daty realizacji "od dnia".
Termin realizacji recepty na leki lub środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego sprowadzane z zagranicy w ramach importu docelowego nie może przekroczyć 120 dni od daty jej wystawienia. W przypadku realizacji recept na import docelowy wymagane jest również przedłożenie w aptece prawidłowo wypełnionego i potwierdzonego zapotrzebowania na lek, którego termin ważności nie może przekroczyć 60 dni od daty jego zatwierdzenia przez Ministra właściwego ds. Zdrowia.
Termin realizacji recepty na preparaty immunologiczne, wytwarzane indywidualnie dla pacjenta, nie może przekroczyć 120 dni od daty jej wystawienia.
Termin realizacji recepty na środki odurzające, substancje psychotropowe, preparaty zawierające te środki lub substancje oraz prekursory kategorii 1 nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia.
Podstawa prawna:
Przypominamy, że zgodnie z par. 9 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept e-recepta jest ważna (tj. możliwa do realizacji) przez 365 dni od dnia jej wystawienia lub oznaczenia „daty realizacji od”, jeżeli w części graficznej e-recepty oznaczono „datę realizacji do” na 365 dni. W przypadku braku takiego oznaczenia - e-recepta jest ważna 30 dni. Powyższe zasady nie dotyczą e-recept na antybiotyki oraz preparaty immunologiczne, których ważność wynosi zawsze odpowiednio 7 i 120 dni.
Przykład e-recepty ważnej 365 dni zamieszczamy poniżej:
W przypadku realizacji recepty elektronicznej:
1. po upływie 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji ,,od dnia'', recepta jest realizowana z wyłączeniem dni stosowania, które już upłynęły, licząc je od daty wystawienia recepty albo naniesionej na recepcie daty realizacji ,,od dnia'' - takie odliczenia dokonywane jest tylko przy pierwszej realizacji,
2. pacjent od dnia realizacji recepty może otrzymać maksymalnie ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 120-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania
- przy czym w przypadku produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, wydawanego w opakowaniach, których wielkość uniemożliwia wydanie go w ilości niezbędnej do stosowania przez wyliczony okres, dopuszcza się wydanie go w ilości przekraczającej tę ilość, jednak nie więcej niż o jedno najmniejsze opakowanie.
W przypadku gdy na recepcie, o której mowa powyżej, przepisano ilość większą niż do 120-dniowego stosowania, kolejną ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną do następnego 120-dniowego okresu stosowania pacjent może otrzymać po upływie 3/4 okresu, na który zrealizował receptę.
Obliczenia ilości produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego przeznaczonego do wydania pacjentowi na zasadach, o których mowa w ust. 7a i 7aa ustawy Prawo farmaceutyczne, z wyjątkiem ilości leku recepturowego oraz ilości produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego przeznaczonego do stosowania na okres nie dłuższy niż 120 dni, dokonuje system teleinformatyczny, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2023 r. poz. 2465).
Recepty wystawiane przez pielęgniarki i położne ważne są w analogicznych terminach jak powyższe. Natomiast okres, na jaki osoba uprawniona może zapisać leku na jednej e-recepcie wynosi 180 dni kuracji wyliczone na podstawie dawkowania i ilości zaordynowanego leku.
Podstawa prawna: ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2301)
Lekarz, lekarz dentysta, felczer, starszy felczer może przepisać dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie:
Lekarz, lekarz dentysta, felczer, starszy felczer może wystawić do 12 recept w postaci papierowej na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 360 dni, nie dotyczy to produktu leczniczego sprowadzonego w ramach importu docelowego.
Pielęgniarka i położna może przepisać dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie:
Pielęgniarka i położna może wystawić do 4 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 120 dni.
W przypadku recepty w postaci elektronicznej pielęgniarka i położna może przepisać dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania, w tym w przypadku produktu leczniczego antykoncepcyjnego wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego. Dla recept elektronicznych nie stosuje się zapisu dotyczącego możliwości wystawienia do 4 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 120 dni przez pielęgniarkę i położną.
W przypadku nagłego zagrożenia życia pacjenta farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu, może wydać bez recepty lekarskiej produkt leczniczy zastrzeżony do wydawania na receptę w najmniejszym terapeutycznym opakowaniu, z wyłączeniem środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów kategorii 1.
Farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu może wystawić receptę dla osoby:
albo receptę farmaceutyczną - w przypadku zagrożenia zdrowia pacjenta, do których stosuje się następujące zasady:
Podstawa prawna: art. 95b, art. 96, art. 96a ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2301)
Procedura awaryjna (instrukcja), jak wystawiać i realizować e-recepty w sytuacji braku dostępu do systemu e-zdrowie (P1). Pracownicy medyczni/aptekarze dowiedzą się z niej m.in.:
Pobierz:
Wystawianie i realizowanie e-recept w razie braku dostępu do systemu e-zdrowie (P1)
1-stronicowa informacja dla pacjenta, która umożliwi aptekom wywiązanie się z nowego obowiązku wynikającego z OWU (apteka jest zobowiązana do umieszczenia w aptece, w widocznym i łatwo dostępnym miejscu info dot. zasad realizacji e-recept zgodnej ze wzorem udostępnionym przez NFZ).
Pobierz:
Źródło: CSIOZ
Realizacja recepty obejmuje jej otaksowanie oraz wydanie przepisanych na niej produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych.
Zgodnie z art. 56 ust 2 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2023 r. poz. 2465) od 8 stycznia 2020 r. wersją obowiązującą recept na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są recepty elektroniczne (e-recepty). Są one elektronicznym dokumentem stosowanym zamiast tradycyjnej recepty w postaci papierowej.
W kilku sytuacjach nadal będzie jednak możliwe wystawienie pacjentowi recepty papierowej. Wyjątkami tymi są:
Pacjent, aby zrealizować e-receptę w aptece może:
W przypadku e-recepty istnieje możliwość częściowej realizacji e-recepty tzn. w przypadku wypisania przez lekarza (lub inną uprawnioną osobę) kilku opakowań tego samego leku na e-recepcie, możliwe jest wydanie pacjentowi 1 opakowania i zaznaczenie „częściowej realizacji".
Natomiast przy kolejnej wizycie pacjenta możliwe jest wydanie pozostałych opakowań tego leku i oznaczenie odpowiednio „całkowitej realizacji".
Jedną e-receptę można realizować w jednej aptece.
Otaksowanie również przebiega elektronicznie poprzez wystawienie i przesłanie do systemu P1 tzw. Dokumentu Realizacji Recepty.
Dokument Realizacji Recepty obejmuje następujące dane:
a) imię i nazwisko,
b) identyfikator, o którym mowa w art. 17c ust. 5 ustawy o SIOZ;
a) nazwa,
b) identyfikator apteki albo punktu aptecznego, o którym mowa w art. 17c ust. 3 pkt 2 ustawy o SIOZ,
c) adres miejsca realizacji recepty,
a) nazwę produktu leczniczego - w podziale na nazwę produktu leczniczego i nazwę powszechnie stosowaną produktu leczniczego, jeżeli taka występuje, nazwę środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ich postać, moc i dawkę, numer GTIN zgodny z systemem GS1 albo inny numer odpowiadający temu numerowi - jeżeli nadano, albo rodzajową lub handlową nazwę wyrobu medycznego oraz jego numer GTIN zgodny z systemem GS1 albo inny numer odpowiadający temu numerowi - jeżeli nadano, informację o serii opakowania, a w przypadku leku recepturowego albo aptecznego - jego nazwę, ilość jego składników, składniki leku recepturowego, numer GTIN zgodny z systemem GS1 tych składników albo inny kod odpowiadający kodowi GTIN - jeżeli nadano oraz kod postaci leku recepturowego i rodzaj opakowania,
b) numer serii surowca farmaceutycznego użytego do sporządzenia leku recepturowego albo aptecznego,
c) w przypadku produktu leczniczego - kategorię dostępności,
d) liczbę wydanych opakowań,
e) dane związane z odpłatnością za produkt leczniczy, refundowany wyrób medyczny, refundowany środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, refundowany lek recepturowy:
- poziom odpłatności za ten produkt, wyrób albo środek spożywczy,
- wartość tego produktu, wyrobu albo środka spożywczego, a w przypadku leku recepturowego - wartość składników użytych do jego sporządzenia,
- kwotę do zapłaty,
- wysokość taksy laborum, jeżeli dotyczy,
- kwotę refundacji, jeżeli dotyczy;
W przypadku realizacji recepty, na której przepisano produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny podlegający refundacji, Dokument Realizacji Recepty obejmuje także następujące dane:
1. Symbol instytucji właściwej dla osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji wraz z numerem Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) oraz datą jej ważności, jeżeli dotyczy;
2. kod uprawnień dodatkowych pacjenta lub identyfikator oraz numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego te uprawnienia;
3. dane związane z finansowaniem dla poszczególnych produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych:
a) poziomy odpłatności,
b) wysokości limitu finansowania
c) wysokości opłaty uiszczanej przez pacjenta,
d) wysokości kwoty podlegającej refundacji,
e) wysokości ceny detalicznej,
f) informację o wartości każdego składnika dla leku recepturowego lub aptecznego oraz cenie hurtowej brutto zakupu surowca użytego do sporządzenia tego leku;
4. znacznik „pro auctore”, jeżeli dotyczy;
5. znacznik „pro familiae”, jeżeli dotyczy;
6. znacznik wskazujący na realizację recepty wystawionej na produkt leczniczy sprowadzany z zagranicy w trybie importu docelowego
7. znacznik wskazujący na wydanie odpowiednika
8. kod umowy na realizację recept nadany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne wydane z apteki nie podlegają zwrotowi. Nie dotyczy to produktu leczniczego lub wyrobu medycznego zwracanego aptece z powodu wady jakościowej, niewłaściwego ich wydania lub sfałszowania produktu leczniczego.
Realizacja recepty w postaci papierowej obejmuje dodatkowo potwierdzenie realizacji recepty polegające na zamieszczeniu na jej rewersie:
Podstawa prawna:
